Cart 0
Ekspozom – niewidzialny wróg Twojej skóry.
Skóra – nasza naturalna bariera ochronna
Skóra to największy organ naszego ciała i pełni niezwykle ważną funkcję – jest barierą fizjologiczną, która chroni nas przed niekorzystnymi wpływami środowiska zewnętrznego.
Jednak to, co na pierwszy rzut oka wydaje się twardą tarczą, w rzeczywistości jest bardzo wrażliwe na czynniki, które ją otaczają. Codzienne życie w miejskim zgiełku, narażenie na smog, promieniowanie UV, zanieczyszczenia powietrza, dym papierosowy – to wszystko działa na naszą skórę niczym niewidzialny wróg, który powoli i systematycznie osłabia jej naturalną ochronę.
Czym jest ekspozom? – sumą całego życia
Termin „ekspozom” pochodzi od naukowca Christophera Wilda, który w 2005 roku ukuł to pojęcie jako środowiskowy odpowiednik genomu. Ekspozom to suma wszystkich czynników środowiskowych, które oddziałują na organizm człowieka przez całe jego życie – od chwili poczęcia aż do śmierci. W kontekście skóry, ekspozom to zbiór zewnętrznych i wewnętrznych czynników, które wpływają na procesy zachodzące w jej strukturach, prowadząc m.in. do starzenia się skóry, pojawienia się przebarwień, alergii, a nawet poważniejszych chorób dermatologicznych.
Główne czynniki ekspozomu zewnętrznego – co niszczy Twoją skórę?
Promieniowanie UV – cichy złoczyńca
Promieniowanie ultrafioletowe dzielimy na trzy typy: UVA, UVB i UVC. Na szczęście UVC jest całkowicie blokowane przez warstwę ozonową. Jednak UVA (stanowiące aż 95% promieniowania docierającego do Ziemi) penetruje głęboko w skórę i odpowiada głównie za fotostarzenie skóry – czyli utratę jędrności, powstawanie zmarszczek i przebarwień. Z kolei promieniowanie UVB działa silniej na powierzchni skóry, powodując oparzenia słoneczne, uszkodzenia DNA, a w dłuższej perspektywie może prowadzić do rozwoju nowotworów skóry, takich jak czerniak czy rak podstawnokomórkowy.
Smog i zanieczyszczenia powietrza – niewidzialna trucizna
Wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (PAH) oraz lotne związki organiczne (LZO) to jedne z głównych składników smogu. Powstają m.in. w wyniku spalania paliw kopalnych, drewna czy odpadów. Benzo-a-piren, najgroźniejszy z PAH, działa mutagennie i powoduje stres oksydacyjny w skórze, co prowadzi do uszkodzeń komórek i przyspieszonego starzenia. LZO w połączeniu z promieniowaniem UV mogą wywoływać stany zapalne, zaostrzać alergie i choroby autoimmunologiczne skóry, takie jak egzema czy atopowe zapalenie skóry.
Pyły zawieszone (PM) – mikroskopijni wrogowie
Pyły zawieszone to mieszanina cząstek stałych i ciekłych o różnej wielkości, które unoszą się w powietrzu. Najgroźniejsze są drobne cząsteczki o rozmiarach nano i poniżej 2,5 mikrometra (PM2.5), które wnikają do organizmu przez drogi oddechowe, a także mogą docierać do naczyń krwionośnych. W skórze powodują stres oksydacyjny, zaburzają produkcję melaniny i mogą wywoływać przebarwienia, trądzik czy zmarszczki – czyli typowe objawy starzenia zewnątrzpochodnego.
Dym papierosowy – przyjaciel starzenia
Nie tylko palacze są na niego narażeni – bierne palenie także niszczy skórę. Dym papierosowy to mieszanina tysięcy toksycznych związków, w tym rakotwórczych. Powoduje stres oksydacyjny, przyspiesza degradację kolagenu i elastyny, co prowadzi do powstania charakterystycznej „skóry palacza” – matowej, pomarańczowo-żółtej, z głębokimi zmarszczkami wokół ust i oczu. Dodatkowo dym ten może zaostrzać trądzik i choroby skóry takie jak łuszczyca.
Tlenki – niewidoczne zagrożenie
Tlenki azotu (NO2), siarki (SO2) i tlenek węgla (CO) powstają podczas spalania paliw, pożarów czy działalności przemysłowej. NO2 i SO2 indukują w skórze stres oksydacyjny, powodują stany zapalne i alergie, a tlenek węgla zaburza dotlenienie tkanek, prowadząc do przyspieszonego starzenia i zaburzeń funkcji skóry.
Wewnątrzpochodne czynniki ekspozomu – jak ciało reaguje na zagrożenia?
Ekspozom to nie tylko to, co zewnętrzne – to także reakcje organizmu na te czynniki. Stres oksydacyjny powoduje uszkodzenia DNA komórek skóry, pobudza zapalenie, a z czasem zaburza procesy regeneracyjne. Nieleczone skutki ekspozomu mogą doprowadzić do trwałych zmian skórnych i przyspieszonego starzenia.
Jak chronić skórę przed ekspozomem?
- Ochrona przeciwsłoneczna – podstawowy krok
Codzienna aplikacja kremów z filtrem SPF, które chronią przed UVA i UVB, to fundament pielęgnacji. Filtry fizyczne i chemiczne tworzą barierę, która minimalizuje uszkodzenia spowodowane promieniowaniem.
- Antyoksydanty – tarcza przeciw wolnym rodnikom
W kosmetykach warto wybierać produkty z silnymi antyoksydantami, które neutralizują wolne rodniki powstające pod wpływem zanieczyszczeń i UV. Kwas ferulowy, witaminy C i E, koenzym Q10, niacynamid – to tylko niektóre składniki, które pomagają skórze walczyć z ekspozomem.
- Oczyszczanie i regeneracja
Usuwanie zanieczyszczeń z powierzchni skóry i wspieranie jej regeneracji to kolejny ważny element. Delikatne oczyszczanie i stosowanie preparatów z substancjami nawilżającymi oraz wspierającymi barierę lipidową skóry poprawiają jej kondycję.
- Styl życia i dieta
Zdrowa dieta bogata w antyoksydanty, unikanie palenia oraz minimalizacja ekspozycji na zanieczyszczenia powietrza mają ogromne znaczenie. Suplementacja i dieta wspomagają naturalne mechanizmy obronne organizmu.
Ekspozom a przyszłość pielęgnacji skóry
Zrozumienie ekspozomu i jego wpływu na skórę otwiera nowe możliwości w kosmetologii. Coraz więcej laboratoriów i marek kosmetycznych wprowadza produkty dedykowane ochronie przed ekspozomem. Innowacyjne formuły łączą antyoksydanty, filtry i składniki regenerujące, tworząc kompleksową ochronę przed tym niewidzialnym, ale potężnym zagrożeniem
Tagi: marketing dla beauty, marketing, marketing dla kosmetologów, marketing gabinetu, marketing dla gabinetu, Kamil Ryszard, Empire Beauty, NAQUA, szkolenia dla kosmetologów
